MARS HAYATI DESTEKLEMEK İÇİN YETERLİ MOLEKÜLER OKSİJENE SAHİP OLABİLİR
Mars, daha önce düşünüldüğünden daha çok oksijenli solunum yaşamına elverişli olabilir.
Yeni bir çalışma, kırmızı gezegenin yüzeyindeki veya yakınındaki tuzlu suyun oksijen soluyan mikropları ve süngerler gibi daha karmaşık organizmaların yaşamını desteklemek için yeterli çözünmüş oksijen içerebileceğini düşündürmektedir.
Çalışmayı yöneten Jet Propulsion Laboratuvarı'nda Dünya ve gezegen bilim adamı Vlada Stamenkovic, “Atmosferinde çok az oksijen olduğundan, hiç kimse Mars'ı aerobik solunumun işe yarayacağı bir yer olarak düşünmedi,” dedi. “Dünyadan çok farklı olan bu gezegenin aerobik hayata bir şans vermiş olması muhtemeldir.”
Raporun bir parçası olarak, Stamenkoviç ve yardımcıları, Mars'ın hangi bölgelerinin en büyük miktarlarda çözünmüş oksijen içeren tuzlu su yatakları içerdiğini de belirlediler. Bu, NASA'nın ve diğer uzay ajanslarının gelecek misyonlarda yerleşimcilerin nereye gönderileceğini planlayabileceğini belirtti.
Mars gezegeni, yüzeyinde dünyalı yerleşimciler için misafirperver bir yer olarak düşünebileceğiniz bir yer değildir.
Dünyada, fotosentezin yan ürünü olarak oksijen yaratan bitkilerin ve diğer organizmaların bolluğu sayesinde atmosferimizin yüzde 21'i oksijenden oluşur. Diğer yandan Mars atmosferi, Mars rovers tarafından toplanan verilere göre sadece yüzde 14,5 oksijenden oluşuyor.
Mars’ta oksijen üretmek için hiçbir bitki olmadığından, güneş radyasyonun gezegenin atmosferindeki CO2 ile etkileşimi sonucu küçük bir oksijen miktarı oluşmuştur.
Buna ek olarak, Mars'ın atmosferi Dünya atmosferinden 160 kat daha incedir ve yüzeydeki sıcaklık sıklıkla eksi 100 0C ye düşer, bu da gezegenin yüzeyinde sıvı su bulunmasını imkânsız hale getirir.
Çalışma ekibi, saf sıvı su Mars'ta ya donarak ya da buharlaşır, ancak tuzlu su gezegenin yüzeyinde veya hemen altında sıvı halde kalabilir dedi. Çünkü tuzlu su, saf suya göre daha düşük bir donma sıcaklığı vardır.
Araştırma ekibi, Mars'ta zaten var olan tuzlu suyun yüzeyde veya hemen yüzeyin altında sıvı halde olduğunu göstermek için bilgisayar modellerini kullandılar.
Tuzlu suların ne kadar oksijen alabileceğini hesaplamak için araştırmacılar, kimyalarını ve Mars yüzeyindeki sıcaklık ve hava basıncını dikkate almak zorundaydılar. Tuzlu su yataklarının, sıcaklık daha düşük ve hava basıncı daha yüksek olduğunda daha fazla oksijen emecektir.
Şimdiye kadar, bu çalışma bilgisayar modellemesi ile yapılmıştır. Ancak uzmanlar hala çalışmanın sağlam göründüğünü söyledi.
Johns Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Fizik Laboratuvarı'ndaki gezegen biyoloğu Kathleen Mandt, “Elde ettikleri sonuçlar için modellere dayanan en iyi çalışmalar model çıktılarını etkileyebilecek olası değişkenleri kapsamlı bir şekilde gözden geçiriyor. "Bu çalışma bir dizi olası sonucu araştırırken iyi bir iş çıkarmaktadır."
Bununla birlikte, çalışmanın yapamadığı, Mars'ta gerçekten de tuzlu suların bulunduğunu kanıtlıyor.
Stamenkoviç, "Bildiğimiz, teorik olarak Mars'ta tuzlu su yatakları olmalı ve biyolojik olarak yararlı olacak kadar oksijeni çözebilecekleridir." Dedi.
Bundan sonra araştırmacıların, marstaki tuzlu sulara oksijenli solunum yapan mikropları yerleştirerek deney yapılması umuluyor.
“NASA tarafından geçmişteki yaşanabilir ortamların kanıtlarını aramaya yönelik inanılmaz çalışmalar yapıldı” dedi. "Mevcut yaşanabilir ortamları aramak için büyük bir destekçiyim ve Mars'ta sıvı su olup olmadığını araştırmaya başlayabiliriz."
Bu amaçla Stamenkoviç, Mars'ta su bulmak ve tuzluluğunu belirlemek için kullanılabilecek, kazı gerektirmeyen, bir ayakkabı kutusundan daha büyük olmayan yeni bir araç geliştirmek için çalışıyor.
Çeviri: Celal DEMİRTAŞ
Kaynak:nature geoscience
Yayınlama tarihi: 22.10.2018