Araştırmacılar ilk kez sağlıklı yaşlı erkeklerin ve kadınların genç insanlar kadar yeni beyin hücresi üretebildiklerini gösterdiler.

     Yetişkin insanların yeni nöronlar geliştirip geliştirmediği konusunda tartışmalar olmuştur ve bazı araştırmalar daha önce yetişkin beyninin fiziksel bağlantılı olduğunu ve yetişkinlerin yeni nöronlar üremediğini ileri sürmüştür. Columbia Üniversitesi'nde nörobiyoloji profesörü Maura Boldrini, bulguların birçok yaşlı vatandaşın yaygın olarak inandığından daha bilişsel ve duygusal olarak sağlam kaldığını gösterebileceğini söylüyor.

     Boldrini, "Yaşlı insanların progenitör hücrelerden genç insanlara yaptığı gibi binlerce hipokampal yeni nöron üretme kabiliyetine sahip olduğunu bulduk." Diyor. “Aynı zamanda, hipokampusun (duygu ve biliş için kullanılan bir beyin yapısı) eşdeğer hacimlerini de bulduk. Bununla birlikte, yaşlı bireyler daha az vaskülarizasyona sahipti ve belki de yeni nöronların bağlantı kurması için daha az yetenekleri vardı.”

     Araştırmacılar, 14-79 yaşları arasında aniden ölmüş, önceden sağlıklı olan 28 bireyin hipokampi’sini otopsi ettiler. Araştırmacılar, yeni oluşan nöronlara ve ölümden hemen sonra hipokampus’daki kan damarlarının durumuna ilk kez bakmışlardır. (Araştırmacılar, çalışma konularının bilişsel olarak bozulmadığını ve depresyonu veya antidepresanları almadıklarını belirlemişti. Boldrini ve meslektaşları yeni beyin hücrelerinin üretimini etkileyebiliyordu.)

     Kemirgenlerde ve primatlarda yeni hipokampal hücreler üretme yeteneği yaşla birlikte azalır. Nöronların Waning üretimi ve genel olarak yeni epizodik anıların oluşmasına yardımcı olduğu düşünülen hipokampusun bir parçası olan dentat girusların daralması, yaşlanan insanlarda da meydana geldiğine inanılıyordu.

     Columbia Üniversitesi ve New York Eyalet Psikiyatri Enstitüsü'nden araştırmacılar, çalıştıkları en yaşlı beyinlerin bile yeni beyin hücreleri ürettiğini saptadılar.

     “Benzer sayıda ara sinirsel progenitör ve binlerce olgunlaşmamış nöron bulduk” diye yazdılar. Bununla birlikte, daha yaşlı bireyler beyin yapıları içinde daha az yeni kan damarı oluştururlar ve daha küçük bir progenitör hücre havuzuna sahiptirler.

     Boldrini, yaşlılıktaki bilişsel-duygusal esnekliğin azalmasının, bu daha küçük nöral kök hücreler havuzundan, vaskülarizasyondaki azalmadan ve hipokampüs içindeki hücre-hücre bağlantısının azalmasından kaynaklanabilir. "Devam eden hipokampal nörogenezin insanı ayakta tutması mümkündür. Yaşam boyunca özgül bilişsel işlevler ve bu düşüşler tehlikeye atılmış bilişsel-duygusal esnekliğe bağlanabilir ”diyor.

     Boldrini, yaşlanan beyin hakkındaki gelecekteki araştırmaların nöral hücre proliferasyonunun, olgunlaşmasının ve diğer hücreler arası yolların nasıl olduğunu keşfetmeye devam edeceğini söylüyor.

     

     

     Kaynak: Cell Press

     Çeviri: Celal DEMİRTAŞ

     Tarih: 09.04.2018